Νεράιδες
Κατά τη λαϊκή παράδοση οι νεράιδες βρίσκονται σε έρημα και κατασκότεινα μέρη που βγαίνει νερό γιατί λούζονται συνέχεια για να ναι πανέμορφες και αιθέριες, όπως τις θέλει ο λαός «σαν νεράιδα όμορφη».
Τη νύχτα οι άνθρωποι έπρεπε να αποφεύγουν να περνάνε απ’ αυτά τα μέρη διότι οι νεράιδες εάν μιλήσεις σου παίρνουν τη φωνή και χάνονται μόνο όταν ξημερώσει και λαλήσει ο κόκορας.
Πολλοί όπως λέγανε οι παλαιότεροι παθαίνανε από τις Νεράιδες, χάνανε το φώς τους ή τη μιλιά τους για να γίνουν πάλι καλά έπρεπε να τις ταΐσουν με μέλι ή να βρουν το νεραϊδόξυλο που ήταν από ιξό (μελά) που φυτρώνει απάνω στα έλατα ως παράσιτο. Αλλά για να έχει το ξύλο αυτό ευεργετικά αποτελέσματα έπρεπε κατά τη μεταφορά του για βράσιμο να το συνοδεύουν δυο άνδρες οπλισμένοι καθώς να το φυλάνε καιόταν βράζει.
Πολλά λέγανε και πιστεύανε, ότι οι νεράιδες ακόμα παίρνουν για άνδρα όποιον θέλουνε και στήνουν χορό ψηλά στο Νεραϊδοβούνι του Μαινάλου. Αλλά όποιος κατόρθωνε να τους πάρει το πέπλο που φορούσανε τις έκανε όπως ήθελε.
Στοιχειά – Φαντάσματα
Πολύ μεγάλη συζήτηση γινόταν τα βράδια για στοιχειά φαντάσματα και στοιχειωμένες τοποθεσίες.
Κατά τη λαϊκή παράδοση η πίστη για την ύπαρξη στοιχειών βρίσκεται στην εποχή των πρώτων ακόμα χριστιανικών χρόνων και σε πολλά ιερά κείμενα αναφέρονται ως «στοιχειά του κόσμου» και χωρίζονταν σε πονηρά και αγαθά δαιμόνια. Πολλοί τόποι από τους παλαιότερους εθεωρούντο ως στοιχειωμένοι διότι η ψυχή του ανθρώπου πολλές φορές που αποχωρίζεται από το φθαρτό σώμα παραμένει στους τόπους αυτούς και στοιχειώνουν.
Δόθηκε σ’ αυτά από τη φαντασία των ανθρώπων διάφορη μορφή και για να εξευμενισθούνε κυρίως όταν γίνεται η θεμελίωση γεφυριών, σπιτιών κλπ. πρέπει στα θεμέλια να σφάζουν έναν κόκορα ή άλλο σφάγιο και σε μακρινές εποχές και άνθρωπο ακόμα, κλασσικό παράδειγμα το γεφύρι της Άρτας που θεωρείται στοιχειωμένο γιατί ο πρωτομάστορας έθαψε στα θεμέλια ζωντανή τη γυναίκα του για να στεριώσει.
Χαμοδράκια ή Λαβώματα
Τα χαμοδράκια (χαμαί-δράκοι) κατά τη παράδοση εθεωρούντο δαιμόνια κακοποιά και μπορούνε να παραλληλιστούνε με τους Σατύρους των Αρχαίων Αρκάδων που περιπλανιότανε, υπό μορφή σκυλιού ή άλλων ζώων και συνευρίσκονταν με θηλυκά πρόβατα και γίδια που βόσκουνε. Πιστεύεται ότι τα χαμοδράκια μπορούν να ιππεύσουν και άνθρωπο και να τον οδηγήσουν σε γκρεμούς και σε ποτάμια όπως παραστατικά αναφέρεται στο μυθιστόρημα ο «Σεβάχ Θαλασσινός» και στην Ευρώπη είναι εδραιωμένη αυτή η πίστη και στο Μιλάνο της Ιταλίας σε ιδιωτική συλλογή, ένα αρχαίο πολύ αγαλματίδιο παριστάνει ένα κερασφόρο άνδρα που με φιδιού πόδια έχει τυλίξει τα πόδια ενός νέου που έχει καθίσει στους ώμους του και με το χέρι του, δείχνει ένα γκρεμό.
Στο χωριό πίστευαν ότι τα χαμοδράκια είναι έκθετα και αβάπτιστα παιδιά που πέθαιναν γι’ αυτό και η ονομασία τους (χαμαί-δράκοι). Αυτά λέγονται και λαβώματα η σμερδάκια σε πολλά γύρω χωριά και αποτελούν τον τρόμο στους τσοπάνηδες γιατί λαβώνουν τα πρόβατα και τα γίδια και ψοφάνε.