Η Μεγάλη Παρασκευή και ο Επιτάφιος είναι ίσως η πιο φορτισμένη συγκινησιακά στιγμή της Μεγάλης Εβδομάδας καθώς κορυφώνεται το Θείο Δράμα, με τη Σταύρωση και τον ενταφιασμό του Ιησού Χριστού, στην πορεία προς την Ανάσταση και το Πάσχα.

Απ’ τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας έχει πραγματοποιηθεί και ο στολισμός του Επιταφίου.

Τις πρωινές ώρες της Μεγάλης Παρασκευής, τελείται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών. Κατά τα γραφόμενα, μετά τον θάνατό Του Ιησού Χριστού, ο Ιωσήφ ο Αριμαθαίος, ζήτησε το Άγιο σώμα Του από τον Πόντιο Πιλάτο, το αποκαθήλωσε (σ.σ. κατέβασε) από το Σταυρό, το τύλιξε σε ένα καθαρό (αμεταχείριστο) σεντόνι και το τοποθέτησε σε μνήμα, λαξευμένο στον βράχο. Το άνοιγμα του μνήματος σφραγίστηκε με μια μεγάλη πέτρα.

Κατά την ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αποκαθήλωσης, που περιγράφει τα γεγονότα του θανάτου και της ταφής του Χριστού, ένα ξύλινο ομοίωμα του σώματος του Κυρίου ως Εσταυρωμένου, το οποίο είναι προσηλωμένο στον Σταυρό, αποσπάται από τον Σταυρό, τυλίγεται σε λευκό ύφασμα και μεταφέρεται στο ιερό του ναού, όπου θα μεταφερθεί μετά την περιφορά του Επιταφίου και ο Σταυρός. Γύρω από την σκηνή της αποκαθήλωσης είναι κεντημένο το τροπάριο της ημέρας:

«Ο ευσχήμων Ιωσήφ από του ξύλου καθελών το άχραντόν σου Σώμα, σινδόνι καθαρά ειλήσας και αρώμασιν, εν μνήματι καινώ κηδεύσας απέθετο».

Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής είναι αφιερωμένο στους νεκρούς.

Όλοι όσοι έχουν νεκρούς, πηγαίνουν στο νεκροταφείο κρατώντας λουλούδια. Ξαφνικά το νεκροταφείο παύει να είναι νεκροταφείο και αποκτά έντονη ζωή. Σε κάθε μνήμα υπάρχει κάποιος που θα το καθαρίσει, θα το στολίσει με λουλούδια, θα του ανάψει το καντήλι, θα του βάλει λιβάνι. Αυτή η παράδοση έχει πολύ παλιά ερείσματα, σαν η μέρα είναι αφιερωμένη και στην τιμή των μαρτύρων και των νεκρών.

Στο Κοιμητήριο της Νυμφασίας, όπου και φέτος έγιναν τρισάγια στη μνήμη των θανόντων.

Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού. Επίσης, την Μεγάλη Παρασκευή απαγορεύεται η χρησιμοποίηση φωτιάς και μαχαιριού, γι’ αυτό το αρνί δεν σφάζεται ποτέ την Μεγάλη Παρασκευή και γενικά δεν επιτρέπονται εργασίες αυτή την ημέρα.

Όταν νυχτώσει αρχίζει η ακολουθία και η περιφορά του Επιταφίου. Η πομπή σχηματίζεται από τα Εξαπτέρυγα, τα Λάβαρα και το Σταυρό μπροστά, τον Επιτάφιο και τους ιερείς πιο πίσω. Στις πόλεις προηγούνται οι μουσικοί, παίζοντας πένθιμα εμβατήρια. Ο κόσμος που ακολουθεί κρατάει στα χέρια αναμμένες λαμπάδες. Στην Νυμφασία, καιρού επιτρέποντος, η πομπή σταματά στην κεντρική πλατεία του χωριού όπου ψάλλονται δεήσεις.

Την Μεγάλη Παρασκευή ακούγονται τα Εγκώμια, τροπάρια δημοφιλή, αγνώστου ποιητή με πιο γνωστά τα: «Η ζωή εν τάφω», «Άξιον εστί μεγαλύνειν», «Αι γενεαί πάσαι» και «Ω γλυκύ μου Έαρ».

Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.

Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε των πάντων κτίστην·
τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν
την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς

Αι γένεαι πάσαι
ύμνον τη ταφή σου
προσφέρουσι, Χριστέ μου.

Ω γλυκύ μου έαρ,
γλυκύτατον μου τέκνον,
που έδυ σου το κάλλος

 

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ !!!